اختلال روده تحریک پذیر (IBD) که می تواند به صورت کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون ظاهر شود، به دلیل التهاب در روده یا دستگاه گوارش ایجاد می شود و منجر به طیفی از مشکلات گاهی دردناک در هضم می شود. دانشمندان هنوز نتوانستهاند علت اصلی این اختلال را شناسایی کنند، اما یک مطالعه اخیر ارتباط بین ژنتیک، رژیم غذایی و میکروبیوتای روده را نشان میدهد که میتواند منجر به ایجاد IBD شود.
این مطالعه که در Cell Host & MicrobeTrusted Source منتشر شد، نشان داد که فیبر نقش مهمی در تعامل بین میکروب های روده و پوشش مخاطی سیستم گوارش دارد.
فیبر باعث ایجاد ضخامت مخاط سالم می شود و التهاب را مهار می کند. برای افرادی که بدون اینترلوکین-10، یک سیتوکین مرتبط با IBD به دنیا می آیند، IBD معمولاً در اوایل دوران نوزادی یا کودکی ایجاد می شود.
مطالعه حاضر نشان میدهد که در موشهای فاقد اینترلوکین 10، محرومیت از فیبر به بدتر شدن پوشش مخاطی کولون کمک میکند و منجر به کولیت کشنده میشود. این نشان می دهد که رژیم های غذایی غنی از فیبر ممکن است برای افراد مبتلا به IBD ارزشمند باشد.
چگونه رژیم غذایی بر IBD تأثیر می گذارد؟
تخمین زده می شود که 6 میلیون نفر در سراسر جهان مبتلا به IBD هستند و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) می گوید که حدود 3 میلیون نفر در ایالات متحده به این بیماری مبتلا هستند. طبق این مطالعه جدید، کشورهای صنعتی بیشترین تعداد IBD را دارند و افرادی که به جوامع صنعتی تر مهاجرت می کنند و شروع به استفاده از غذاهای بسیار فرآوری شده می کنند، در معرض خطر ابتلا به آن هستند.
مطالعهای که سال گذشته در مجله Gastroenterology، مجله رسمی انجمن گوارش آمریکا منتشر شد، نشان داد که انواع خاصی از فیبرهای غذایی واقعاً میتوانند علائم IBD را بدتر کنند. در آن مطالعه، محققان دریافتند که فیبرهای بتا فروکتان تخمیر نشده – که فیبرهای محلول در میوه ها و سبزیجات هستند – باعث ایجاد پاسخ التهابی در افراد مبتلا به IBD می شود که بدن آنها نمی تواند آنها را تجزیه کند.
برخی از افرادی که به IBD مبتلا می شوند، به ویژه کودکان، یک رژیم غذایی مبتنی بر فرمول و کم فیبر که به عنوان تغذیه انحصاری روده ای (EEN) شناخته می شود، تجویز می شود، و در کاهش التهاب روده با این رویکرد موفقیت آمیز بوده است.
هیچ فیبری به باکتری های خوب روده آسیب نمی رساند
در مطالعه جدید از موش هایی استفاده شد که فاقد اینترلوکین 10 بودند و آنچه محققان کشف کردند این بود که التهاب با رژیم های غذایی بدون فیبر بسیار بیشتر بود. نشان داده شد که یک رژیم غذایی بدون فیبر رشد باکتری های تخریب کننده موسین را تشویق می کند که لایه مخاطی در سیستم گوارشی را مصرف می کنند و مانعی را که مخاط برای پوشش روده ایجاد می کند، کاهش می دهد. موش هایی که رژیم غذایی با فیبر بالا داشتند، به میزان قابل توجهی التهاب کمتری داشتند.
با این حال، زمانی که محققان به موش ها با فرمول رژیم غذایی EEN تغذیه کردند، برخی از آنها نسبت به کسانی که رژیم غذایی بدون فیبر داشتند، التهاب کمتری داشتند.
آنچه محققان استنباط کردند این بود که این موش ها دارای مقادیر بیشتری اسید چرب به نام ایزوبوتیرات بودند که از طریق تخمیر در روده توسط باکتری های “خوب” تولید می شود.
دکتر رودولف بدفورد، پزشک متخصص گوارش، متخصص گوارش در مرکز بهداشت پراویدنس سنت جان در سانتا مونیکا، کالیفرنیا، که در این مطالعه شرکت نداشت، به Medical News Today گفت که رژیم های غذایی با فیبر کمتر برای افراد مبتلا به IBD به اندازه کافی برای پزشکی مورد مطالعه قرار نگرفته است. حرفه ای ها رویکردی کلی به آنها داشته باشند.
دکتر بدفورد گفت: «توصیههای غذایی برای بیماران IBD بسیار متغیر بوده است، عمدتاً به دلیل کمبود دادههای تحقیقاتی در دسترس برای هدایت عمل بالینی».
چرا ممکن است به بیماران IBD گفته شود که فیبر را محدود کنند؟
او گفت: «با این وجود، اغلب به بیماران IBD دستور داده میشود که مصرف فیبر یا باقیمانده را در حین شعلهور شدن فعال محدود کنند تا به به حداقل رساندن ناراحتی گوارشی کمک کنند، بهویژه زمانی که به تنگی روده مشکوک است».
ملانی مورفی ریشتر، متخصص تغذیه و مدیر ارتباطات شرکت تغذیه پرولون، که در این مطالعه شرکت نداشت، به MNT گفت که اگرچه فیبر کمتری در بدترین دوره IBD توصیه می شود، اما اثرات طولانی مدت یک رژیم غذایی سرشار از فیبر مهم است که به خاطر داشته باشید.
گفته میشود، رژیمهای غذایی با فیبر بالا نتایج امیدوارکنندهای را در مدیریت (و حتی معکوس کردن) IBD در بیماران در دراز مدت نشان دادهاند. این بدان معناست که وقتی بیماران علائم حاد یا تشدید را تجربه نمی کنند، غذاهای حاوی فیبر بالا برای کمک به تنوع بخشیدن به ترکیب روده تشویق می شوند که می تواند به طور مثبتی برای pH روده، نفوذپذیری آن و توانایی آن در تولید اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه مفید باشد. ریشتر گفت.
چگونه باکتری های “خوب” روده به IBD کمک می کنند؟
ریشتر گفت که باکتری های سالم روده نقش مهمی در سیستم ایمنی بدن و همچنین سیستم گوارش ما دارند.
برخی از باکتری های مفید در روده ما به تقویت یکپارچگی سد روده ما کمک می کنند. ریشتر گفت: این پوشش روده چیزی است که کمک می کند تا مواد بیماری زا (مضر) از روده ما خارج شود.
هنگامی که اتصالات پوشش روده ما به دلیل وجود التهاب یا سایر باکتریهای مضر ضعیف میشوند که میتوانند پوشش داخلی را تخریب کنند، این منجر به نفوذپذیری روده میشود که در غیر این صورت به عنوان «روده نشتی» شناخته میشود. روده نشتی که اغلب در IBD و IBS وجود دارد. بیماران، میتوانند علت اصلی التهاب یا علائم دیگر عدم تعادل روده باشند.»
ریشتر افزود که سلامت روده نیز می تواند ارتباط نزدیکی با سلامت روان داشته باشد.
ریشتر میگوید: «برخی از باکتریهای روده به تولید انتقالدهندههای عصبی مانند سروتونین و دوپامین کمک میکنند که برای عملکرد صحیح مغز، الگوهای خواب شبانهروزی و کاهش اضطراب و افسردگی مورد نیاز هستند.» بدون این باکتریهای خوب، سیگنالهای بین روده و مغز تأثیر منفی میگذارد که میتواند منجر به اختلالات روانی و عاطفی شود.»
دکتر بدفورد گفت که عدم تنوع در پوشش روده می تواند سیستم ایمنی را بسیار ضعیف تر کند.
دکتر بدفورد گفت: “روده شما در هنگام دیس بیوزیس در برابر بیماری ها آسیب پذیرتر است.” تغییراتی در میکروبیوم روده شما ممکن است رخ دهد زیرا موجودات مختلف در روده شما در سطح مناسبی نیستند. هنگامی که میکروبیوم روده تنوع باکتری های خود را از دست می دهد، می تواند خطر ابتلا به یک بیماری مزمن را افزایش دهد.
چه غذاهایی می توانند به باکتری های سالم روده کمک کنند؟
ریشتر گفت که الکل، غذاهای فرآوری شده، آب نبات، نوشابه ها و محصولات حاوی شربت ذرت با فروکتوز بالا می توانند باعث التهاب روده و دیس بیوزیس شوند و علائم IBD را به مراتب بدتر کنند.
او خوردن غذاهای تخمیر شده با پروبیوتیک ها و بدون قند افزوده، و همچنین انواع سالم انواع فیبر در میوه ها و سبزیجات را برای ادامه تغذیه باکتری های سالم روده پیشنهاد کرد.